Uyku ve bağışıklık sistemi ortasında yakın bağ olduğuna vurgu yapan İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Yaşar Küçükardalı, uykunun bedende birçok sistemin nizamlı işleyişi, yaraların uygunlaşması, kilo denetimi, güçlü bir bağışıklık sistemi için son derece kıymetli olduğuna dikkat çekti. Küçükardalı “İyi çalışan bir bağışıklık sistemi için, kalite ve nicelik bakımından güzel bir uykuya gereksinim olduğu üzere, uygun uyuyabilmek için de düzgün çalışan bağışıklık sistemine muhtaçlık vardır. Bağışıklık sistemi, organ ve sistemlerimizi içeriden ve dışarıdan gelebilecek tehditlere karşı korur. İnsan ömrünün yaklaşık üçte birini geçirdiği uyku devri ile bağışıklık sisteminin birbirinden habersiz olması düşünülemez. Tıp literatüründe bu bağlantı ‘iki taraflı konuşma’ olarak tanımlanır. Yani uyku ile bağışıklık sistemi, birbiriyle karşılıklı olarak haberleşmekte, daha sağlıklı bir hayat için mesajlaşmaktadır” sözlerini kullandı.
Birçok hastalığın altında uykusuzluk yatıyor
İnflamasyon ile seyreden; kanser, kelebek hastalığı (lupus), romatizmal hastalıklar, kardiyovasküler hastalıklar, kanserler, nörodejeneratif hastalıkların hepsinde az yahut çok uyku düzensizliğinin görüldüğünü lisana getiren Prof. Dr. Küçükardalı, “Bağışıklık sistemi doğal ve sonradan kazanılmış olmak üzere iki kısımdan oluşmaktadır. Doğal bağışıklık sistemi organizmanın içinden ya da mikroorganizmalar, hastalanan hücreler, kanserleşme dönüşümünün başladığı hücreler üzere dışarıdan olan bir tehdit edici duruma karşı birinci olarak oluşan karşılığı, muhafaza basamaklarını içerir. Kazanılmış bağışıklık sistemi; mikroorganizma ile karşılaşan bağışıklık sistemi hücrelerinin oluşturdukları salgılarla infeksiyonu sınırlamaya çalışırken bir taraftan da o mikroba karşı gözetici hafıza oluşturmasıdır. Sonraki periyotlarda tıpkı mikroorganizma ile karşılaşıldığında, güya aşılanmış üzere o mikroba karşı çabucak taarruz yapmasıdır” diye konuştu.
Uykusuzluk acıktırıyor
Uyku azlığında, iştahsızlık hormonu olarak bilinen leptin’in azaldığını hatırlatan İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Yaşar Küçükardalı “Uykusuzlukla birlikte, ghrelin denilen iştah hormonu artar. Bu durum yeme davranışı bozukluğuna, obeziteye ve dolaylı olarak bağışıklık düzensizliğine yol açmaktadır. Yani uykusuzluk bağışıklık sistemini etkilemesinin yanında, kilo almaya da neden olmaktadır” dedi.
Beden tüm gücünü mikroorganizmalarla savaşta kullanmak ister
Uzun süren uykusuzluk devrinin akabinde, sıklıkla infeksiyonlara maruz kalındığının görüldüğünü hatırlatan Prof. Dr. Yaşar Küçükardalı, “Bir infeksiyona maruz kaldığımızda, infeksiyonun olağan seyrinde kendimizi daha uykulu hissederiz. Bu aslında gözetici bir düzenektir. Bu muhtaçlığa yanıt vermek organizmanın faydasınadır. Bu türlü bir dönemin başlangıcında, bağışıklık sistemi, oluşturduğu kimi salgılarla beynimize de sinyaller göndererek, bizi daha hareketsiz bir periyoda sevk eder. Bütün metabolik ve kinetik faaliyetleri yavaşlatıp gücünü mikroorganizmalar ile savaşta kullanmak ister” diye konuştu.
Uykusuzlukla birlikte gelişen infeksiyonun, ilerlediği ya da şiddetli olduğu periyotlarda ise, bir kısır döngünün ortaya çıkacağını söyleyen Prof. Dr. Yaşar Küçükardalı, “İstesek dahi, sitokin fırtınası periyodunda kaliteli bir uykudan bahsedemeyiz. Uykusuzluğumuz uzadıkça da bağışıklık sistemi bundan olumsuz etkilenir; infeksiyon süreci uzar. Sitokin artışının olduğu inflamatuar hastalıklarının tedavi edilmesiyle birlikte, uyku kalitesinde de güzelleşmeler olduğu gösterilmiştir” dedi.
